Ukrayna’nın kuzeyinde günlerdir devam eden orman yangınlarının, yıllar önce yaşanan felaket sonrası terk edilen Çernobil nükleer santraline birkaç kilometre mesafedeki alana sıçradığı bildirildi.
BBC Türkçe’nin haberine göre tur operatörü Yaroslav Emelianenko yangının, kullanım dışı olan santralin bulunduğu Pripyat şehrine ulaştığını söyledi. Emelianenko alevlerin, en tehlikeli nükleer atıkların bulunduğu bölgeye iki kilometre mesafedeki bir bölgeye ilerlediğini ifade etti.
Sivil toplum örgütü Greenpeace, alevlerin yetkililerin duyurduklarından çok daha büyük olduğunu söyledi. Reuters’a konuşan Greenpeace Rusya sorumlusu en büyük yangının 34.000 hektarlık bir bölgeye yayıldığı, eski nükleer santralin yalnızca bir kilometre uzağında olan ikinci yangının da 12.000 hektarlık bir alana yayıldığı uyarısında bulundu.
ÇERNOBİL FACİASININ DETAYLARI
Ukrayna’nın kuzeyinde Kiev yakınlarında Çernobil Nükleer Santrali 26 Nisan 1986’da patladı. Bakıma alınan santralin dördüncü reaktöründe meydana gelen patlamada, Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombalarını tam 200 kat aşan bir etkiyi yarattı. İlk anda patlamanın etkisiyle santralde görevli 31 kişi öldü ancak daha sonra Türkiye’nin de dahil olduğu yakın coğrafya on yıllar boyu sürecek ölümcül bir felaketin pençesine düştü.
3 DAKİKA MARUZ KALAN GÖREVLİLER ÖLDÜ
Santraldeki patlamaya müdahale eden ekiplerin önemli bir kısmı, birkaç dakika içinde maruz kaldıkları radyasyon nedeniyle hayatını kaybetti. Santralin temizlenmesi çalışmalarına katılanların da önemli bir kısmı öldü. Çalışmalara katılması için gönderilen ordu birliklerindeki askerler, reaktör enkazında 3 dakikalık sürelerle çalıştılar ve temizlik 15 gün sonra tamamlandı. Ancak askerler maruz kaldıkları radyasyon nedeniyle sonraki aylarda hayatını kaybetti.
GERÇEK 2 GÜN SONRA AÇIKLANDI
O dönemde Sovyetler Birliği’nin parçası olan Ukrayna’daki bu felaket ilk günlerinde gizlenmeye çalışıldı. Ancak bu boyutta bir nükleer felaketi gizlemek mümkün değildi. Kazada oluşan nükleer bulutlar 2 gün sonra İskandinavya’ya ulaşmıştı. Avrupa’daki radyasyon düzeyinin ciddi boyutta artmasıyla gözlerin çevrildiği SSCB, felaketi dünyaya duyurdu ve yardım istedi. Çernobil faciası, dünyanın gündemine oturdu.
30 KİLOMETREKARE BOŞALTILDI
Radyasyondan en çok etkilenen santralin çevresindeki 30 kilometre çapındaki alan boşaltılarak bu bölgede yaşayan 135 bin kişi tahliye edildi. Reaktör binası 410 bin metreküp çimento ve 7 bin ton çelikle gömüldü. Besin maddeleri başka bölgelerden getirildi ve radyasyon bulaşan gıdaların tüketimi yasaklandı. Tanı merkezleri kuruldu. 5 milyon 300 bin kişiye, radyoaktif iyodun tiroid bezi tarafından alımını engellemek için potasyum iyodür tabletleri dağıtıldı. Ukrayna’da 18 bin kilometrekarelik tarım toprakları radyoaktif kirlenmeye maruz kaldı. Ülkedeki ormanların yüzde 40’ı kirlendi.
KANSER VAKIALARI ARTTI
Kazadan 25 yıl sonra 2011’de yapılan bir araştırmada bile incelenen sütlerin yüzde 93’ünde kabul edilebilir düzeyin çok üzerinde uzun ömürlü izotop sezyum-137 belirlendi. Ukrayna, Rusya ve Belarus’ta 2004’e kadar 18 yaş altı 4 bin çocukta tiroit kanseri vakası görüldü. Resmi raporlara göre 9 bin, bağımsız bilim insanlarına göre ise 30 bin ile 60 bin arasında insan Çernobil’in neden olduğu ölümcül kanser türlerine yakalandı.
