Cumhuriyetçilerin desteklediği Donald Trump, 47. ABD Başkanı olarak Beyaz Saray’a geri dönüyor. Trump, 19. yüzyılın sonlarında Grover Cleveland’dan bu yana, farklı tarihlerde iki dönem görev yapan ilk başkan olarak küresel ekonomi ve piyasalar üzerinde geniş kapsamlı etkilere yol açtı. Yatırımcıların yeni ABD yönetimine uyum sağlamasıyla birlikte seçimlerin 5 kazanan ve kaybedeni var.

Cumhuriyetçiler şu anda Kongre’nin her iki kanadını da elinde tutuyor ve bu da onlara, şirketlere ve zenginlere düşük vergi, ithalata yüksek gümrük vergisi ve devlet harcamalarının azaltılmasına odaklanan politika gündemini ilerletmek için güçlü bir yetki tanıyor.

Trump çarşamba günü yaptığı ilk konuşmada, bunu “güçlü ve eşi benzeri görülmemiş bir yetki” olarak nitelendirdi.

Bununla birlikte, gündemin önemli maddelerinden biri, ABD ticaret dinamiklerini yeniden şekillendirebilecek bir hamle olarak, Çin’den ithal edilen mallara yüzde 60 ve diğer mallara yüzde 10’a varan ölçüde daha yüksek gümrük vergilerin uygulanması.

Dış politikada Trump’ın tutumu, Biden yönetiminin yaklaşımından farklı olarak Ukrayna’ya yönelik mali ve askeri desteğin azaltılmasına ve İsrail’e yönelik güçlü desteğin yeniden teyit edilmesine yol açabilir.

Küresel hisse senedi piyasaları Trump’ın zaferine olumlu tepki verirken, yatırımcılar Harris yönetiminde daha yüksek vergilerden kaçınma ihtimali karşısında rahatladı. Analistlerin enflasyonist baskılar ve Federal Rezerv’in potansiyel olarak daha sıkı bir duruş sergilemesi beklentisiyle dolar diğer para birimleri karşısında güçlendi.

Yatırımcılar bu yeni siyasi ortama uyum sağlarken, küresel piyasalarda bazı önemli kazananlar ve kaybedenler ortaya çıkıyor.

Trump 47. ABD Başkanı olurken piyasaların 5 kazananı

1. ABD’li küçük sermayeli şirketlerin takip edildiği Russell 2000 endeksi Avrupa’daki erken işlemlerde yüzde 6’nın üzerinde artış göstererek rekor seviyelere yaklaştı ve son iki yılın en büyük tek günlük kazancını kaydetti. Trump’ın korumacı tutumunun yerli üreticilere fayda sağlaması bekleniyor. Zira ithalata uygulanan yüksek gümrük vergileri yabancı rakiplerin maliyetlerini artırarak ABD’li küçük sermayeli şirketlere rekabet avantajı sağlıyor.
2. ABD’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımların gevşetilebileceğini düşünülürken, Moskova Menkul Kıymetler Borsası (MOEX) endeksi yüzde 3,3 oranında yükselerek Avrupalı rakiplerini geride bıraktı. Rus enerji devi Gazprom yüzde 4’lük bir artış kaydederken, önemli bir Rus finans kuruluşu olan Sberbank yüzde 3’ün üzerinde yükseldi.
3. Tesla hisseleri, Trump’ın Çin ve Avrupa menşeli elektrikli araçlara daha yüksek gümrük vergileri getirme çabaları nedeniyle erken işlemlerde yüzde 4 artış gösterdi. Güçlü bir Trump destekçisi olan Tesla CEO’su Elon Musk, Trump’ın zafer konuşmasında daha korumacı bir ABD yönetimi altında uluslararası rekabetten korunabileceğini belirterek, bu yöndeki beklentileri güçlendirdi.
4. Trump’ın kripto da dahil olmak üzere finans piyasalarında deregülasyona verdiği destek, Bitcoin’i bir gecede yaklaşık yüzde 8 artırarak tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 75.000 dolara (2,56 milyon Türk Lirası) ulaştırdı. Ekim ayı sonlarında Trump, “Kamala’nın kriptoya karşı savaşını” sona erdirme niyetini beyan ederek, kendi yönetimi altında dijital varlıklar için daha elverişli bir ortamın sinyalini vermişti.
5. ABD Bankaları, aralarında Wells Fargo, Citigroup ve Bank of America’nın da bulunduğu bir dizi firma, piyasa öncesi işlemlerde yaklaşık yüzde 8 oranında yükseliş kaydetti. Trump’ın politikalarının ticaret gelirlerini artırması ve faiz marjlarını genişletmesi beklenirken, JPMorgan ve Morgan Stanley de yüzde 7’lik kazançlar görüldü.

Trump ABD seçimlerini garantilerken 5 piyasa kaybedeni

1. Yeşil Enerji Hisseleri, Trump’ın politikalarının yeşil girişimlere yönelik sübvansiyonları azaltması beklendiğinden yenilenebilir enerji hisseleri önemli bir darbe aldı. First Solar hisseleri yüzde 12 düşerken, Enphase Energy ve NextEra Energy hisseleri sırasıyla yüzde 10 ve yüzde 8 düştü: bu düşüşler, piyasanın sektöre yönelik devlet desteğinin azalmasına ilişkin endişelerini yansıtıyor.
2. Çinli ihracatçılar, Trump’ın korumacı ticaret politikaları kapsamında, Çin’den ithal edilen mallar için potansiyel yüzde 60 gümrük vergisi ile daha yüksek ABD düzenlemeleriyle karşı karşıya. Bunun sonucunda Hong Kong’daki Hang Seng endeksi yüzde 2,6 değer kaybederken, Çin’in en büyük elektrikli araç üreticisi BYD’nin hisseleri yüzde 3,6 geriledi.
3. Ekonomistler, Trump’ın politikalarının enflasyonu körükleyebilmesi ve Fed’in daha sıkı para politikası benimsemesine yol açabilmesi nedeniyle doların güçlenmesini bekliyor. Euro, yatırımcıların güvenlik için dolara akın etmesiyle çarşamba günü yüzde 1,7 düşerek, Mart 2020’deki COVID-19 kaynaklı satıştan bu yana tek gün içerisindeki en büyük düşüşü kaydetti.
4. Sorumlu Federal Bütçe Komitesi’ne göre, Trump yönetiminin mali planları ABD’nin ulusal borcunu 2035 yılına kadar 7,75 trilyon dolar (265,4 trilyon TL) artırarak borcun gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranını yüzde 143’e çıkaracak. Çarşamba günü, 10 yıllık Hazine tahvilinin faiz oranları, artan borçlanma ihtiyaçları ve bunun Hazine varlıkları üzerinde yarattığı aşağı yönlü baskı nedeniyle yüzde 10’dan fazla artarak neredeyse yüzde 4,5’e yükseldi.
5. ABD’nin ithal otomobillere uyguladığı gümrük vergilerinin artacağı beklentisi Alman otomobil üreticilerini olumsuz etkiledi. Porsche, BMW, Mercedes ve Volkswagen hisseleri, Trump’ın ticaret politikalarının Avrupalı otomobil üreticileri için zaten zorlu olan bir pazarda karlılığı daha da aşındırabileceği korkusuyla sırasıyla yüzde 6,5, yüzde 6,4, yüzde 5 ve yüzde 4,9 oranında düştü.

Kaynak: Euronews Türkçe