News5

Dinozorlar biz insanlardan milyonlarca yıl önce yaşamış dev canlılardır. 65 milyon yıl önce Meksika Körfezi’ne düşen bir asteroid sebebiyle yok olduklarına inanılan dinozorlardan bugün geriye fosiller kalmıştır.

Dinozor kelimesinin anlamıDinozor kelimesi Yunanca’da ‘korkunç kertenkele’ anlamına gelen bir sözcükten gelmektedir. Bu kelime 1842 yılında İngiliz paleontolog Richard Owen tarafından İngilizce’ye kazandırılmıştır.

Dinozorlar yaklaşık 160 milyon yıldan daha uzun bir süre Dünya üzerinde egemen tür olmuştur. Dinozorlar, Trias Devri ve Kretase Devri arasında yaşamışlardır.

Dinozorların 250 milyon ve 65 milyon yıl arası yaşadığı dönem Mezozoik Devir olarak adlandırılır. Mezozoik Devir, Dinozor Çağı olarak da isimlendirilir. Birçok dinozor türü bu dönem içerisinde gelişmiş ve yok olmuştur.

Dinozor neslinin 65 milyon yıl önce Dünya’ya çarpan bir asteroid sebebiyle tükendiği düşünülmektedir.

Bilim insanlarına göre dinozorların neslinin tükenmesinde dev bir asteroid ya da büyük bir yanardağ patlamasının rol aldığını tahmin etmektedirler. Bu tip felaketler Güneş’ten Dünya’ya gelen ışığı engeller ve Dünya ekolojisini son derece olumsuz etkiler.

Dinozor türleri nelerdir?

Dinozor türlerinin resmi olarak sınıflandırılması 1824 yılında başlamıştır. Adlandırılan ilk dinozor türü Megalozor’dur.

Dinozor bilimi üzerinde çalışan kişilere paleontolog adı verilir.

Dinozorların tümü etobur değildir. En büyük iki dinozor türü olan Brachiosaurus ve Apatosaurus otoburdu.

Otobur dinozorların birçoğunun bedenlerinde, Allosaurus ve Spinosaurus gibi etobur dinozorlardan korunmak için evrim sayesinde gelişmiş doğal silahlar buluyordu. Stegosaurus’un dikenli kuyruğu ve hörgüçü ve Triceratops’un boynuzları bu örnekler arasında sayılabilir.

Teruzor bir dinozor türü olarak sayılmaz. Teruzor, Dinozor Çağı’nda yaşamış uçan bir tür sürüngendi. Aynı durum Pleziyozorlar için de geçerlidir. Pleziyozorlar, Dinozor Çağı’nda yaşamıi bir tür su sürüngeniydi.

Kuşlar, Teropod adı verilen bir dinozor türünden evrilmiştir.

65 milyon yıl önce yok olmuş olsalar da dinozorlar yazılı ve görsel medyada sıkça yer alır. Bunun en bilinen örneği Michael Crichton’un 1990 yılında yayınladığı Jurassic Park kitabıdır. Kitap 1993 yılında filme aktarılmıştır. Kitap, amber içerisinde hapsolmuş sivrisineklerde bulunan dinozor DNAları ile dinozorların tekrar yaşama döndürülmesini konu alır.

Dinozorların nesli ne zaman, nasıl tükendi?

Dinozorların nesli dünyaya bir meteorun çarpması sonucunda mı yok oldu!.. Yoksa başka nedenler mi var?..

Yaygın bir inanışa göre dinozorların neslini tüketen bir göktaşı idi. Ama bazı bilim adamları, dinozorların dünyaya göktaşının çarpmasından önce yok olmak üzere olduğunu bildirdi.

Yeni Zelanda’nın Massey Üniversitesi’nden bazı bilim adamları yayınladıkları makalelerinde, dinozorların neslinin tükenmesine yol açan göktaşı teorisinin yeniden gözden geçirilmesi yönünde görüş bildirdi.

Bilim adamları, jeofizikçilerin 25 yılda dinozorların neslinin tükenmesinin başlıca nedeninin dünyaya göktaşı çarpması olduğu konusunda en ufak bir kanıt ileri sürmediklerini belirtti.

Dinozorların neslinin dünyaya göktaşı çarpması yüzünden tükendiğini ifade eden teoride; kuşlar ve memelilerin, 65 milyon yıl önce ‘Kretase Dönemi’ (Tebeşir Dönemi: 136-65 milyon yıl önce) sonunda göktaşının dünyaya çarpmasından sonra yeryüzünde gelişmeye başladığı ifade ediliyordu.

Yeni iddiada ise 80-90 milyon yıl önce çeşitlenmeye başlayan kuşlar ile memelilerin, 20-30 milyon yıl önce sayıca dinozorların önüne geçmeye başladığı belirtildi.

Araştırmacılar, dinozorların soylarının neden yok olduğunu anlayabilmek için farklı dinozor gruplarının geçtikleri biyolojik çeşitlilik evreleriyle ilgili verileri bir araya topladı. Bir grubun çeşitliliğindeki artışın, yeni türlere evrilme ve hayatta kalma şansını artırma anlamına gelebileceği belirtildi. Aynı şekilde çeşitliliği azalan gruplarda da uzun vadede soyun tükenmesinin ilk işaretlerinin görüldüğü ifade edildi.