İçindekiler
Cenevre Üniversitesi ve ABD Ulusal Bilim Vakfı’na bağlı NOIRLab’ten bilim insanlarının yer aldığı uluslararası ekip, “Zhúlóng” adı verilen bu yeni galaksinin, evrenin erken döneminde gözlemlenen en büyük ve en tam biçimli spiral galaksi olduğunu duyurdu. Zhúlóng’un yapısı, Samanyolu’na olan benzerliğiyle dikkat çekiyor.
SAMANYOLU’NUN ANTİK İKİZİ
Araştırmalara göre Zhúlóng’un yıldız oluşum diski yaklaşık 60 bin ışık yılı genişliğinde ve yaklaşık 100 milyar Güneş kütlesi içeriyor. Samanyolu ise yaklaşık 100 bin ışık yılı genişliğinde ve 1.5 trilyon Güneş kütlesine sahip. Zhúlóng, daha küçük ölçekli olsa da, yapısal açıdan Samanyolu’na çok benziyor.
Keşfi gerçekleştiren ekipten Mengyuan Xiao, galaksinin dikkat çekici yanını “Şekil, boyut ve yıldız kütlesi açısından Samanyolu’na çok benziyor” sözleriyle vurguladı.
GÖKYÜZÜNÜN DERİNLİKLERİNDEN GELEN TESADÜF
Zhúlóng, JWST’nin geniş alanlı PANORAMIC gözlem programı kapsamında tesadüfen keşfedildi. Program, JWST’nin “saf paralel” gözlem modu sayesinde gökyüzünün farklı bölgelerini aynı anda inceleyebiliyor. Bilim insanları bu yöntemin, nadir bulunan büyük galaksilerin tespiti için önemli bir avantaj sunduğunu belirtti.
PANORAMIC programının baş araştırmacılarından Christina Williams, “JWST bu modla gökyüzünün büyük alanlarını tarayabiliyor, bu da dev galaksilerin keşfi için olmazsa olmaz bir imkan” dedi.
KOZMOLOJİK TEORİLER SARSILIYOR
Zhúlóng’un keşfi, evrenin erken döneminde bu denli büyük ve düzenli yapıda galaksilerin nasıl oluştuğu konusunda bilim dünyasında soru işaretleri yaratıyor. Mevcut kozmoloji teorileri, spiral galaksilerin birkaç milyar yıl süren birleşme süreçleriyle oluştuğunu öne sürüyor. Ancak Zhúlóng, yalnızca 1 milyar yıl içinde bu yapıya ulaşmış gibi görünüyor.
Araştırmanın ortak yazarı Pascal Oesch, bu keşfin evrenin erken dönemine bakış açımızı değiştirdiğini ifade ederek, “JWST, kozmolojik anlayışımızı temelden sarsıyor” dedi.
YENİ GÖZLEMLER YOLDA
Araştırmacılar, Zhúlóng’un yapısını ve oluşum sürecini daha detaylı anlayabilmek için JWST ile ek gözlemler yapmayı ve Şili’deki Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizisi (ALMA) teleskobuyla da veri toplamayı planlıyor.
Zhúlóng’un adı, gündüz ve geceyi kontrol eden gözlere sahip Çin mitolojisindeki efsanevi güneş ejderhasından geliyor.
JWST’nin bu keşfi, evrenin erken döneminde neler yaşandığına dair yepyeni sorular doğururken, bilim insanlarına da keşiflerin henüz çok başında olunduğunu bir kez daha hatırlatıyor.
diyekonustu.com
